Określenie wartości przedmiotu sporu w pozwie przeciwko członkom zarządu spółki z o.o.

Roszczenia wierzycieli przeciwko członkom zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością a sposób określenia wartości przedmiotu sporu.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada osobowość prawną, zaś wspólnicy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki, co w konsekwencji oznacza, iż wyłącznie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ponosi odpowiedzialność za wszystkie zaciągnięte zobowiązania. Powyższe rozwiązanie może jednakże doprowadzić do sytuacji,  w której wierzyciele nie zostaną zaspokojeni ze względu na brak środków finansowych w spółce i brak będzie jakichkolwiek możliwości otrzymania zaległych należności. Wobec powyższego, celem zapewnienia ochrony interesów wierzycieli oraz wprowadzenia swoistej sankcji za niewłaściwe prowadzenie spraw spółki1, prawodawca zdecydował się na ustanowienie subsydiarnej (zastępczej i dodatkowej) odpowiedzialności członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Stosownie do art. 299 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 505)2, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarni za jej zobowiązania”. Z treści przytoczonego przepisu wynika, iż odpowiedzialność członków zarządu powstaje, gdy komornik sądowy umorzy postępowanie egzekucyjne wobec spółki ze względu na jego bezskuteczność. Wówczas, wierzyciel może dochodzić zaspokojenia roszczeń solidarnie od osób pełniących funkcję członka zarządu od chwili powstania zobowiązania spółki3.

W świetle powyższych okoliczności, zasadnym wydaje się być zatem pytanie o to, kiedy powstaje roszczenie wierzyciela wobec ww. osób oraz o to,  jaka jest ich wysokość?

W tym miejscu zasadne wydaje się być wskazane, iż omawiany rodzaj odpowiedzialności nie stanowi odpowiedzialności za zobowiązania spółki, lecz stanowi odpowiedzialność za szkodę powstałą w związku z bezskutecznością egzekucji prowadzonej wobec spółki4.Toteż roszczenie określone w art. 299 KSH „powstaje w chwili bezskuteczności egzekucji wierzytelności objętej prawomocnym tytułem egzekucyjnym wystawionym przeciwko spółce, gdyż w tym momencie wierzyciel dowiaduje się o szkodzie i osobie odpowiedzialnej do jej naprawienia”5, zaś samo świadczenie powinno zostać spełnione niezwłocznie po wezwaniu członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do jego wykonania6.Odpowiedzialność z przepisu art. 299 KSH stanowi jeden z rodzajów odpowiedzialności deliktowej, w związku z czym roszczenie to podlega trzyletniemu okresowi przedawnienia (art. 4421 KC)7.

Natomiast odnosząc się do sposobu określenia wartości przedmiotu sporu trzeba wskazać,
iż przeprowadzenie postępowania sądowego, a następnie postępowania egzekucyjnego wobec spółki doprowadzi do wygenerowania – obok należności głównej wraz z odsetkami – kosztów, które dłużnik [spółka z ograniczoną odpowiedzialnością] – powinna zapłacić wierzycielowi. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, członkowie zarządu odpowiadają za całą nieuregulowaną należność główną, którą zasądzono od spółki na poczet wierzyciela, a nadto zasądzone od spółki odsetki, które powinny zostać skapitalizowane odsetki i doliczone do kwoty należności głównej8, a nadto koszty postępowania sądowego oraz postępowania egzekucyjnego. Warto jednak podkreślić, iż art. 481 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny9, nie znajduje zastosowania do świadczeń pieniężnych zasądzonych prawomocnym orzeczeniem o kosztach procesu10. Natomiast odsetki za opóźnienie w uregulowaniu należności przez członka zarządu spółki, można już obliczyć stosownie do treści art. 481 § 1 KC11w związku z art. 455 KC, tj. od chwili wezwania członka zarządu do zapłaty należności12.

1Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie Wydział I Cywilny z dnia 19 kwietnia 2017 roku, sygn. akt ACa 1695/16.
2Zwana dalej także: KSH.
3Wyrok Sądu Najwyższego Izba Cywilna z dnia 25 lutego 2010 roku, sygn. akt V CSK 248/09.
4Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie (..), sygn. akt I ACa 1695/16.
5Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach Wydział V Cywilny z dnia 28 lutego 2017 roku, sygn. akt V ACa 475/16.
6Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie Wydział I Cywilny z dnia 3 sierpnia 2018 roku, sygn. akt I ACa 806/16.
7Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku Wydział I Cywilny z dnia 11 sierpnia 2016 roku. I
8Wyrok Sądu Najwyższego Izba Cywilna z dnia 21 lutego 2002 roku, sygn. akt IV CKN 793/00.
9Zwana dalej: KC.
10Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2011 roku, sygn. akt III CZP 16/11.
11Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2017 roky, sygn. akt I ACa 97/16.
12Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach Wydział V Cywilny z 08 sierpnia 2012 r., sygn. V ACa 369/12.

 

autor: Agata Szeląg
Associate

 

Masz pytania dotyczące rachunkowości lub prawa podatkowego?
Potrzebujesz pomocy prawnej?

Wypełnij formularz kontaktowy

i skontaktuj się z nami

    Jaka usługa Cię interesuje?
    Jak możemy się z tobą skontaktować?

    Powiązane wpisy

    Ochrona sygnalistów – najważniejsze zapisy projektu ustawy

    Sygnaliści (ang. „whistleblower”) to osoby, które nagłaśniają nielegalne lub też nieuczciwe praktyki stosowane w przedsiębiorstwie lub też inne wykryte nieprawidłowości....

    Uproszczenie zbywania akcji w Prostej Spółce Akcyjnej

    W dniu 01 lipca 2021 r. weszły w życie zmiany w Kodeksie Spółek Handlowych, które rozszerzyły dotychczasowy krąg spółek kapitałowych...

    Rada dyrektorów w Prostej Spółce Akcyjnej

    Jedną z całkowitych nowości w polskim systemie prawnym, jest wprowadzenie na wzór systemu amerykańskiego rady dyrektorów jako organu prostej spółki...