Przekazanie nagrody w konkursie – obowiązki podatkowe

Podmioty prowadzące działalność gospodarczą organizują konkursy mające na celu wzrost ich konkurencyjności, spełnienie założonych celów marketingowych. Jednakże w obowiązującym obecnie w Polsce systemie prawnym i podatkowym ograniczenie się przez organizatora wyłącznie do zamieszczenia ogłoszenia o konkursie, w którym zostaną wskazane jego zasady oraz pula nagród do zdobycia za zajęcie poszczególnego miejsca nie będzie działaniem, które pozwoli w pełni bezpiecznie przeprowadzić takie przedsięwzięcie. Organizator musi ustanowić zasady uczestnictwa w konkursie, ewentualny sposób kwalifikacji uczestników, rozważyć kwestie odpowiedzialności cywilnoprawnej oraz podatkowej.

Jeżeli chodzi o redukcję ryzyka płynącego z ww. czynników najlepszym sposobem będzie skonstruowanie odpowiedniego regulaminu zabezpieczającego interes prawny organizatora konkursu oraz uczestników.

Niezależnie od regulaminu konkursu w związku z jego przygotowaniem, przeprowadzeniem i przekazaniem laureatom nagród na organizatorze będą ciążyły obowiązki podatkowe wynikające z przepisów prawa podatkowego. Zarówno na gruncie podatków dochodowych, jak i podatku od towarów i usług (VAT).

Podatki dochodowe PIT i CIT

W zależności od tego, czy laureatem konkursu została osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, osoba prawna, czy też osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej rozliczenie otrzymanej nagrody na gruncie podatku dochodowego w związku z udziałem w konkursie będzie wyglądało trochę inaczej:

• W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą wartość nagrody uzyskanej w konkursie będzie stanowiła dla niej przychód z działalności gospodarczej. Co za tym idzie w takim wariancie laureat konkursu będzie obowiązany rozliczyć się z fiskusem z przychodu powstałego w wyniku otrzymania nagrody w ramach rozliczeń przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej;
• W przypadku osoby prawnej lub innego podatnika podatku dochodowego od osób prawnych (np. spółki komandytowej) otrzymanie nagrody w konkursie będzie powodowało powstanie i opodatkowanie przychodu z innych źródeł na gruncie CIT. Również w takim przypadku laureat konkursu – podatnik CIT – będzie obowiązany rozliczyć się z fiskusem z przychodu powstałego w wyniku otrzymania nagrody w sposób identyczny, jak w przypadku innych przychodów uzyskiwanych przez takiego podatnika;

Odmiennie sytuacja kształtuje się w przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub osoby prowadzącej taką działalność, która miałaby zdobyć nagrodę w konkursie z nią niezwiązanym. W takim przypadku ciężar pobrania i rozliczenia podatku jest przesunięty na organizatora. To organizator jako płatnik jest zobowiązany do:

• pobrania zryczałtowanego 10% podatku od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych przed ich wypłaceniem – w przypadku nagród pieniężnych;
• W przypadku, w którym przedmiotem wygranych (nagród) nie są pieniądze, osoba wygrywająca jest obowiązana wpłacić organizatorowi płatnikowi kwotę zaliczki lub należnego zryczałtowanego podatku w stawce 10% wartości wygranej przed udostępnieniem nagrody.

Następnie organizator wpłaca tak pobrany podatek na konto właściwego urzędu skarbowego oraz sporządza i przekazuje właściwemu urzędowi skarbowemu deklarację PIT-8AR, wykazując w niej kwotę zryczałtowanego podatku dochodowego.

Podatek VAT

Przy wygranych pieniężnych problem podatku VAT nie wystąpi. Przekazanie środków pieniężnych w ramach nagrody w konkursie w praktyce interpretacyjnej organów podatkowych stanowi czynność nie podlegającą pod podatek VAT i zagadnienie to nie budzi większych wątpliwości podatników.

Zgoła odmiennie sprawa prezentuje się w przypadku, w którym w ramach wygranej konkursu laureat otrzymuje nagrodę rzeczową. Najczęściej podatnicy organizując konkurs podkreślają jego związek z działalnością gospodarczą organizatora – cele marketingowe, budowanie dobrego wizerunku i rozpoznawalności firmy, etc. Przyjmując, że nagrody rzeczowe (towary) nabyte przez organizatora służą wykonywaniu czynności opodatkowanych w rozumieniu ustawy o VAT oraz nie są prezentami o małej wartości lub próbkami, to zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez organy podatkowe w interpretacjach indywidualnych:

• organizatorowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących zakupy towarów, które stanowią nagrody rzeczowe w konkursie,
• przekazanie takich nagród laureatom będzie jednak stanowić po stronie organizatora konkursu odpłatną dostawę towarów w, co za tym idzie taka czynność będzie podlegała opodatkowaniu VAT i łączyła się z obowiązkiem rozliczenia podatku należnego,
• nadto może wystąpić konieczność zaewidencjonowania przekazania nagród rzeczowych w konkursie na kasie rejestrującej, w niektórych przypadkach jest to obowiązek – np. w przypadku sprzętu elektronicznego takiego jak komputer, tablet, konsola do gier, smartphone.

Jednak w przypadku, w którym okazałoby się, że konkurs nie posiada ścisłego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą przez organizatora, czyli nie jest związany bezpośrednio z działalnością, jak też nie przyczyni się do wzrostu konkurencyjności i nie przełoży się cele marketingowe, to przekazanie nagród laureatom w takim przypadku nie będzie podlegać pod VAT. Organy podatkowe – np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 4 listopada 2023 r., nr sprawy 0114-KDIP1-3.4012.522.2023.2.JG – potwierdzają, że organizatorowi w takiej sytuacji:

• nie przysługuje prawo do odliczenia podatku od wydatków poniesionych na nagrody rzeczowe;
• co za tym idzie przekazanie nagród nie stanowi czynności opodatkowanej VAT;
• w ślad za tym odpada obowiązek ewidencjonowania na kasie rejestrującej wydania nagród rzeczowych uczestnikom konkursu.