Obowiązki sprawozdawcze związane z podatkiem u źródła

Podatek u źródła, znany również jako Witholding Tax (w skrócie: WHT) stanowi mechanizm opodatkowania dochodów w miejscu ich powstania.  W Polsce o podatku u źródła mówi się w kontekście podatku pobieranego od niektórych dochodów uzyskiwanych w Polsce przez nierezydentów, będących osobami fizycznymi lub innymi podmiotami.

Od jakich transakcji pobierany jest podatek u źródła?

Na gruncie podatku CIT bierze się pod uwagę przychody uzyskiwane przez nierezydentów w szczególności z tytułu:

• odsetek, praw autorskich i praw pokrewnych, opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej, sportowej, z tytułu wybranych usług niematerialnych (m.in. świadczeń doradczych, księgowych, prawnych, reklamowych, zarządzania), a także z tytułu niektórych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej i niektórych przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej,
• dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, które mają siedzibę lub zarząd w Polsce (w tym przypadku chodzi o przychody uzyskiwane zarówno przez rezydentów jak i nierezydentów).

Na gruncie podatku PIT bierze się pod uwagę m.in.:

• uzyskiwane przez nierezydentów dochody z żeglugi morskiej, żeglugi śródlądowej i transportu lotniczego, dywidendy i inne dochody z udziału w zyskach osób prawnych, odsetki, należności licencyjne, dochód z wykonywania wolnych zawodów, wynagrodzenie dyrektorów, dochód z działalności artystycznej lub sportowej, dochód z emerytury lub renty i innych podobnych świadczeń.

Stawka podatku ustalana jest w zależności od rodzaju przychodów. Należy zwrócić w tym przypadku uwagę przede wszystkim na rodzaj świadczonych usług. Obowiązek poboru podatku ciąży na wypłacającym należności z wyżej wymienionych tytułów – pełni on wówczas funkcję płatnika.

Termin wpłaty podatku u źródła do urzędu skarbowego upływa:

• 7go dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatek ten został pobrany – w przypadku podatku dochodowego od osób prawnych,
• 20go dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatek ten został pobrany – w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jeżeli termin ten przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.

Jeśli dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem u źródła wypłacane są w walucie obcej, do obliczenia podatku używa się kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego dzień wypłaty dochodów.

Preferencyjne rozwiązania

W wielu przypadkach możliwe jest skorzystanie z obniżonej stawki podatku lub nawet zwolnienie z opodatkowania. Dzieje się tak, jeżeli łącznie spełnione są dwa warunki:

1. umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta z państwem nierezydenta przewiduje dla danego rodzaju przychodu zwolnienie/stosowanie niższej stawki podatku,
2. nierezydent udokumentuje posiadanie miejsca zamieszkania albo siedziby dla celów podatkowych w tym państwie za pomocą certyfikatu rezydencji.

Każda transakcja powinna być jednak każdorazowo przeanalizowana pod kątem tego, czy nie jest wymagana dodatkowa dokumentacja na powyższe potrzeby.

Wymagane deklaracje

W przypadku płatności na rzecz podatnika podatku od osób prawnych należy złożyć:

• IFT-2– na wniosek kontrahenta w trakcie roku podatkowego w terminie 14 dni od jego złożenia (otrzymuje podatnik oraz urząd skarbowy właściwy dla osób zagranicznych),
• IFT-2R– do końca trzeciego miesiąca roku następującego po roku podatkowym, w którym powstał obowiązek zapłaty podatku (otrzymuje podatnik oraz urząd skarbowy właściwy dla osób zagranicznych),
• CIT-10Z– do końca pierwszego miesiąca roku następującego po roku podatkowym, w którym powstał obowiązek zapłaty podatku (otrzymuje urząd skarbowy właściwy dla osób zagranicznych),
• Załącznik CIT-8/O do CIT-8– w terminie odpowiednim dla złożenia deklaracji CIT-8.

W przypadku płatności na rzecz osoby fizycznej należy złożyć:

• IFT-1– na wniosek podatnika w ciągu roku podatkowego w terminie 14 dni od jego złożenia (otrzymuje podatnik oraz urząd skarbowy właściwy dla osób zagranicznych),
• IFT-1R– do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, w którym powstał obowiązek zapłaty podatku (otrzymuje podatnik oraz urząd skarbowy właściwy dla osób zagranicznych),
• PIT-8AR– do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym, w którym pobrano podatek (otrzymuje urząd skarbowy właściwy dla osób zagranicznych).

Ponadto w niektórych przypadkach płatnicy podatku u źródła mają obowiązek przygotowania dodatkowych oświadczeń oraz składania dokumentów, które potwierdzają spełnienie warunków do niepobrania podatku, zastosowania zwolnienia bądź stawki podatku, a także umożliwiają uzyskanie zwrotu podatku (m.in. WH-OSP, WH-WPP w przypadku osób fizycznych, czy też m.in. WH-OSC, WH-WCP w przypadku osób prawnych)

Szczególne obowiązki

Polscy płatnicy dokonujący płatności na rzecz zagranicznych podmiotów powiązanych powinni zwrócić uwagę na roczny limit 2 000 000 zł dla każdego zagranicznego podmiotu powiązanego. Dotyczy to przede wszystkich tzw. dochodów pasywnych (płatności z tytułu dywidend, należności licencyjnych, odsetek). W przypadku przekroczenia wspomnianego limitu pojawiają się dodatkowe obowiązki oraz formalności związane z tak zwanym mechanizmem „pay&refund”, obowiązującym od 1 stycznia 2022 roku.

Procedura należytej staranności

W przypadku dokonywania płatności objętych podatkiem u źródła, a przede wszystkim w sytuacji w której pojawia się możliwość zastosowania stawki obniżonej, zwolnienia lub niepobrania podatku u źródła, przygotowanie procedury należytej staranności jest kluczowe dla ograniczenia ryzyka podatkowego. Płatnik powinien mieć możliwość udowodnienia, że przy weryfikacji możliwości zastosowania preferencji podatkowych dochował wszelkiej należytej staranności.

Procedura ta powinna obejmować identyfikację transakcji podlegających podatkowi u źródła, weryfikację formalnych i merytorycznych warunków stosowania zwolnień lub obniżonych stawek, analizę kompletności i poprawności zebranej dokumentacji i oświadczeń, a także ocenę kontrahentów pod kątem ich statusu, działalności gospodarczej oraz warunków potwierdzających, że są rzeczywistym właścicielem wypłacanych należności.

Najczęstsze wątpliwości

Brak jednolitej wykładni w obszarze niektórych transakcji wprowadza niepewność oraz konieczność każdorazowej analizy danych przypadków. Jest to związane między innymi z rozumieniem terminu „urządzeń przemysłowych”, a także z badaniem wszystkich okoliczności związanych z nabyciem licencji typu end-user. Jeśli licencja tego typu jest wykorzystywana do świadczenia usług i uzyskiwania z tego tytułu przychodów, może to generować konieczność obliczenia i pobrania podatku u źródła

Podsumowanie

Podatek u źródła jest bardzo rozbudowanym obszarem podatkowym, wymagającym znacznego nakładu czasu pracy oraz szczegółowej znajomości przepisów. W praktyce można spotkać się z wieloma rozbieżnościami interpretacyjnymi, brakiem jednolitych definicji oraz zmianami w przepisach. Wątpliwości może budzić także sposób ustalania podatku. Powyższe czynniki sprawiają, że rozliczanie WHT może być skomplikowane oraz czasochłonne, a w świetle wzmożonej kontroli Krajowej Administracji Skarbowej w tym obszarze – narażają podatników na zakwestionowanie przez fiskusa przyjętego przez nich sposobu rozliczeń.

GLC to zespół doświadczonych specjalistów, którzy pomogą Państwu w odpowiednim rozliczeniu transakcji związanych z podatkiem u źródła. Zapraszamy do kontaktu!