Upadłość konsumencka – umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty wierzycieli

W postępowaniu upadłościowym prowadzonym wobec konsumenta zasadą jest, że sąd upadłościowy ustala plan spłaty wierzycieli określając zakres i czas spłaty zobowiązań uznanych na liście wierzytelności, a niewykonanych w toku postępowania upadłościowego oraz zakres umorzenia zobowiązań po wykonaniu planu spłaty wierzycieli.

Co zawiera plan spłaty wierzycieli?

W postanowieniu o ustaleniu planu spłaty wierzycieli, sąd:

1. wymienia wierzycieli uczestniczących w planie spłaty;
2. dokonuje podziału funduszy masy upadłości pomiędzy wierzycieli uczestniczących w planie spłaty, jeżeli w postępowaniu zgromadzono fundusze masy upadłości;
3. ustala, czy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa;
4. określa, w jakim zakresie i okresie, nie dłuższym niż trzydzieści sześć miesięcy, upadły jest obowiązany spłacać zobowiązania, które w postępowaniu upadłościowym prowadzonym zgodnie z przepisami części pierwszej zostałyby uznane na liście wierzytelności, oraz jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli.

Czy sąd upadłościowy zawsze ustala plan spłaty wierzycieli?

Przepisy ustawy prawo upadłościowe przewidują jednakże jeden wyjątek od powyższej zasady – sąd upadłościowy umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.
Na osobistą sytuację upadłego składają się między innymi takie czynniki jak możliwości zarobkowe, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu oraz ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności oraz stopień zaspokojenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.
Ocenę, czy osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli każdorazowo przeprowadza sąd upadłościowy oceniając indywidualnie każdy przypadek.

Warunkowe umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty

Możliwe jest również warunkowe umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty – jeżeli niezdolność do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli wynikająca z osobistej sytuacji upadłego nie ma charakteru trwałego, sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli pod warunkiem, że w terminie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli upadły ani żaden z wierzycieli nie złoży wniosku o ustalenie planu spłaty wierzycieli
Pamiętać jednak należy, że w takim przypadku upadły jest obowiązany składać sądowi corocznie, do końca kwietnia, sprawozdanie ze swojej sytuacji majątkowej i zawodowej za poprzedni rok kalendarzowy, w którym wykazuje osiągnięte przychody oraz nabyte składniki majątkowe o wartości przekraczającej przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ostatni kwartał okresu sprawozdawczego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, jak również swoje możliwości zarobkowe, wydatki potrzebne na swoje utrzymanie i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym potrzeby mieszkaniowe. Do sprawozdania upadły dołącza kopię złożonego rocznego zeznania podatkowego.
Istotne jest, by dłużnik składając wniosek, a następnie współpracując z sądem, syndykiem oraz wierzycielami mógł liczyć na profesjonalną pomoc i wsparcie.
GLC prowadzi oraz nadzoruje proces upadłości konsumenckiej.