W dniu 1 stycznia 2018 r. w życie weszła ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. 2017 poz. 1566), regulująca system nowych zasad uiszczania opłat za usługi wodne przez użytkowników wód posiadających pozwolenia wodnoprawne lub pozwolenia zintegrowane, zatem głównie przedsiębiorców.
Usługi wodne
Zgodnie z ustawą pod pojęciem „usługi wodne” rozumieć należy m.in.:
1. pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych,
2. wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi;
3. odprowadzanie do wód:
- wód opadowych lub roztopowych ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast,
- wód pochodzących z odwodnienia gruntów w granicach administracyjnych miast;
4. pobór wód podziemnych i wód powierzchniowych na potrzeby chowu i hodowli ryb oraz innych organizmów wodnych;
5. wprowadzanie do wód lub do ziemi ścieków z chowu lub hodowli ryb oraz innych organizmów wodnych.
Opłaty za korzystanie z usług wodnych: opłata stała i opłata zmienna
Wedle regulacji ustawowych, opłata za korzystanie z usług wodnych składa się z dwóch elementów: opłaty stałej oraz opłaty zmiennej.
Wysokość opłaty stałej ustala i przekazuje podmiotom zobowiązanym w formie informacji rocznej powstała z mocy ustawy nowa osoba prawna – Wody Polskie, której kompetencje wykonywał w poprzednim stanie prawnym Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki wodnej i dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki wodnej.
Wymiar opłaty obliczany jest osobno dla każdego rodzaju usługi, przy uwzględnieniu wielu czynników odpowiadających formie korzystania z wód, m.in.
• czasu wyrażonego w dniach,
• rodzaju pobranej wody,
• maksymalnej ilości wody, która może być pobrana na podstawie pozwolenia wodnoprawnego albo zintegrowanego,
• stosunku ilości wody która może być pobrana do dostępnych zasobów,
• ilości i kategorii wody lub ścieków odprowadzanych do wód lub ziemi,
• przeznaczenia wody.
Podmiot zobowiązany do zapłaty, uiszcza opłatę na rachunek bankowy Wód Polskich w 4 równych ratach kwartalnych nie później niż do końca miesiąca następującego po upływie każdego kwartału.
Opłata zmienna związana jest natomiast z miernikami faktycznego korzystana z wody.
Wysokość opłat zmiennych ustalana ma być na podstawie odczytu wskazań przyrządów pomiarowych, dokonywanego przez pracowników Wód Polskich i uzależniona jest m.in. od:
• jednostkowej stawki opłaty wynikającej z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne (Dz.U. 2017 poz. 2502),
• rzeczywistego poboru wód i odprowadzania ścieków,
• ilości i rodzaju substancji wprowadzonych ze ściekami do wód i ziemi.
Podobnie jak w przypadku określania wysokości opłaty stałej, wartość opłaty zmiennej obliczana i przekazywana będzie w formie informacji, zawierającej także sposób obliczenia opłaty. Ustaloną w ten sposób kwotę, podmiot zobowiązany jest uiścić na rachunek bankowy Wód Polskich w terminie 14 dni od jej otrzymania.
Co istotne, ustawa kształtuje uprawnienie właściwego organu Wód Polskich do wydania decyzji administracyjnej w przedmiocie ustalenia wysokości opłat stałych i zmiennych, w przypadku braku ich zapłaty w sposób opisany powyżej.
Przepisy przejściowe – obliczanie wysokości opłaty przed wejściem w życie obowiązku korzystania z przyrządów pomiarowych
Ustawodawca w przepisach przejściowych przewidział wymóg stosowania przyrządów pomiarowych dopiero od dnia 31 grudnia 2020 r. Do tego czasu ustalenie wysokości opłaty nastąpić ma na podstawie:
• określonego w pozwoleniu wodnoprawnym albo w pozwoleniu zintegrowanym celu i zakresu korzystania z wód,
• pomiarów dokonywanych przez organy administracji w ramach kontroli gospodarowania wodami lub ustaleń z przeglądów pozwoleń wodnoprawnych,
• pomiarów dokonywanych przez organy administracji w ramach kontroli pozwoleń zintegrowanych.
Jak postępować w przypadku błędnego wyliczenia wysokości opłaty za korzystanie z usług wodnych?
Jeśli podmiot zobowiązany do wniesienia opłat za korzystanie z usług wodnych nie zgadza się z obliczoną wysokością opłaty, wówczas raz w okresie rozliczeniowym skorzystać może z prawa do złożenia reklamacji w terminie nie przekraczający 14 dni od dnia otrzymania informacji, co jednak nie wstrzymuje wykonania powstałego w tym zakresie obowiązku. W takim przypadku Wody Polskie albo wójt, burmistrz lub prezydent miasta rozpatrują reklamację w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania. Uznanie reklamacji wiąże się z wydaniem przez organ właściwy nowej informacji, w której dokonano obliczenia uwzględniającego zastrzeżenia podmiotu zobowiązanego i koniecznością zwrotu w terminie 14 dni różnicy pomiędzy wysokością opłaty wpłaconej, a kwotą obliczoną w wyniku uznania reklamacji. W razie braku uznania reklamacji, organ właściwy wydaje stosowną decyzję, od której podmiot korzystający z usług wodnych może wnieść skargę do właściwego sądu administracyjnego.
Źródła:
Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne, Dz.U. 2017 poz. 1566,
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne, Dz.U. 2017 poz. 2502.