Sejm na posiedzeniu w dniu 5 lipca 2018 r. przyjął ostatnie poprawki i uchwalił Ustawę o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Już następnego dnia ustawę przekazano Prezydentowi, gdzie aktualnie czeka na podpis.
Jeżeli Prezydent sygnuje ustawę, zacznie ona obowiązywać po trzech miesiącach od dnia ogłoszenia.
Aktualny stan prawny
Obecnie z momentem śmierci przedsiębiorcy wpisanego do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) ustają wszelkie jego prawa i obowiązki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym między innymi umowy o pracę, niektóre umowy cywilnoprawne, wszelkie udzielone upoważnienia i pełnomocnictwa.
Oczywiście z mocy prawa w miejsce zmarłego przedsiębiorcy wchodzą jego spadkobiercy, jednakże nierzadko przeprowadzenie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku oraz jego podział trwa miesiącami bądź nawet latami, co prowadzi do paraliżu przedsiębiorstwa.
Po nowelizacji
Przedsiębiorca wpisany do CEIDG będzie mógł jeszcze za życia ustanowić zarządcę sukcesyjnego. Rolą zarządcy będzie prowadzenie przedsiębiorstwa po śmierci jego właściciela aż do momentu zakończenia formalności związanych z nabyciem spadku.
W przypadku, gdy przedsiębiorca nie powoła zarządcy sukcesyjnego za życia, powołać go będą mogły osoby, które dziedziczą przedsiębiorstwo lub małżonek, jeśli jest jego współwłaścicielem.
Z momentem śmierci przedsiębiorcy zarząd nad przedsiębiorstwem przejmie ustanowiony zarządca, a do firmy przedsiębiorstwa zostanie dodane sformułowanie ,,w spadku”.
Zarząd sukcesyjny będzie mógł trwać maksymalnie dwa lata od otwarcia spadku. W wyjątkowych przypadkach sąd będzie mógł przedłużyć ten czas do 5 lat, lecz nie dłużej niż do momentu podziału spadku.
Charakteryzując kompetencje zarządcy, wskazać należy w szczególności na jego upoważnienie do podejmowania czynności zwykłego zarządu związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Zarządca sukcesyjny będzie mógł jednak wykonywać także czynności przekraczające zwykły zarząd, takie jak zaciąganie znacznych zobowiązań w imieniu przedsiębiorstwa, sprzedaż przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Do czynności przekraczających zwykły zarząd konieczna będzie zgoda spadkobierców. W przypadku braku zgody spadkobierców, zgodę będzie mógł wydać sąd.
Za zobowiązania przedsiębiorstwa w spadku solidarną odpowiedzialność będą ponosić właściciele przedsiębiorstwa w spadku.
Negatywna opinia KIDP
Negatywnie o omawianej ustawie wypowiedziała się Krajowa Izba Doradców Podatkowych zarzucając nieuregulowanie kwestii dziedziczenia ogółu praw i obowiązków w spółkach osobowych oraz możliwości wspólnego kontynuowania działalności gospodarczej spadkodawcy przez spadkobierców jak i wstąpienia w te prawa tylko niektórych ze spadkobierców, a co za tym idzie rozliczeń między nimi.
Podsumowanie
Mimo, iż Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej prowadzi do uproszczenia przejmowania przedsiębiorstwa przez spadkobierców zmarłego właściciela, to zdaniem KIDP pomija wiele istotnych w tej materii kwestii. Mimo wysokiego prawdopodobieństwa wejścia ustawy w życie, zdecydowanie korzystniejszym rozwiązaniem będzie w dalszym ciągu przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę kapitałową bądź wniesienie przedsiębiorstwa aportem do spółki prawa handlowego.
Masz pytania dotyczące rachunkowości lub prawa podatkowego?
Potrzebujesz pomocy prawnej?
Wypełnij formularz kontaktowy
i skontaktuj się z nami
