Obowiązkowy split-payment

9 sierpnia 2019 r. Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności (tzw. split-payment). Choć instytucja split-payment jest już obecna w polskim prawie podatkowym od lipca 2018 r., dotychczas miała ona charakter dobrowolny.

Stan ten zmieni się od 1 listopada 2019 r., kiedy podatnicy będą obowiązani do stosowania mechanizmu podzielonej płatności w odniesieniu do niektórych towarów lub usług. Konsekwencją wprowadzenia zmian będzie również uchylenie mechanizmu odwrotnego obciążenia na usługi budowlane i tzw. towary wrażliwe.

Co się zmieni?

Po wejściu w życie nowych przepisów, podatnicy będą zobligowani do stosowania mechanizmu podzielonej płatności w odniesieniu do płatności za udokumentowane fakturą nabyte towary i usługi wymienione w nowym Załączniku nr 15 do Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.)¹, jeżeli kwota transakcji (niezależnie od ilości płatności) przekroczy kwotę 15 000 zł [art. 108a ust. 1a uVAT w znowelizowanej treści].

Załącznik nr 15 pokrywają się w sporej mierze z dotychczasowymi Załącznikami nr 11 (zawierającym wykaz towarów „wrażliwych”, do których stosowano mechanizm odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 7 uVAT) oraz 14 (zawierającym usługi budowlane objęte odwrotnym obciążeniem) będzie obejmował między innymi:

1. wyroby węglowe;
2. wyroby stalowe;
3. złoto, srebro i platynę;
4. niektóre urządzenia elektroniczne;
5. odpady i surowce wtórne;
6. roboty budowlane.

Z drugiej strony, podatnicy, którzy dostarczają towary wskazane w Załączniku nr 15 lub świadczą wymienione w nim usługi, będą zobligowani do przyjęcia płatności w mechanizmie podzielonej płatności [art. 108a ust. 1b uVAT w znowelizowanej treści]. Dodatkowo, wystawiając fakturę objętą split-payment będą zobligowani do dodania na fakturze adnotacji „mechanizm podzielonej płatności” wszędzie tam, gdzie zastosowania tego mechanizmu będzie obowiązkowe [art. 106e ust. 1 pkt 18a uVAT].

Pewnym uproszczeniem dla podatników będzie możliwość dokonania zbiorczej płatności za kilka faktur wystawionych przez tego samego dostawcę w okresie nie krótszym niż jeden dzień i nie dłuższym niż jeden miesiąc.

Nowe przepisy wprowadzają również istotne zmiany dla podatników zagranicznych. Po wejściu w życie zmian, podatnicy, którzy dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi, o których mowa w Załączniku nr 15 do uVAT, oraz podatnicy nabywający te towary lub usługi są obowiązani posiadać rachunek rozliczeniowy w polskim banku i prowadzony w złotych [art. 108e uVAT w znowelizowanej treści]. Obowiązek ten będzie niezależny od tego, gdzie znajduje się siedziba podatnika, wobec czego podatnicy zagraniczni będą zmuszeni do otwarcia rachunku w polskim banku i wykorzystywania go w obrocie towarami objętymi obowiązkowym split-payment. Pewnym zmniejszeniem tego uciążliwe obowiązku będzie możliwość ubiegania się o zwrot kosztów poniesionych przez zagranicznych podatników z tytułu założenia i prowadzenia takiego rachunku [art. 108f uVAT w znowelizowanej treści].

Konsekwencją wprowadzanych zmian stanie się uchylenie odwrotnego obciążenia na towary wrażliwe wymienione dotychczas w Załączniku nr 11 do uVAT oraz na usługi budowlane wymienione dotychczas w Załączniku nr 14 do uVAT.

Co grozi podatnikom?

Za naruszenie mechanizmu podzielonej płatności podatnikom będą groziły dotkliwe sankcje w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego oraz wyłączeniu kwoty płatności z kosztów uzyskania przychodów.

Sankcja w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego będzie mogła objąć obie strony transakcji, czyli zarówno dostawcę, jak i nabywcę.

W przypadku sprzedawców dodatkowe zobowiązanie podatkowe będzie mogło zostać nałożone na nich w przypadku naruszenia obowiązku ujawnienia na fakturze adnotacji „mechanizm odwrotnego obciążenia”. Sankcja dotknie zatem tych dostawców towarów lub usług, którzy wbrew obowiązkowi nie wskażą nabywcy na fakturze, że zapłata za tę transakcję powinna nastąpić z zastosowaniem instytucjisplit-payment. Dla dostawców dodatkowe zobowiązanie podatkowe wyniesie 30% kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w Załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na tak błędnie wystawionej fakturze [art. 106e ust. 12 uVAT w znowelizowanej treści]. Sankcji będzie jednak można uniknąć, jeżeli pomimo błędnie wystawionej faktury zapłata kwoty odpowiadającej kwocie podatku przypadającej na tę dostawę towarów lub świadczenie usług zostanie dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności [art. 106e ust. 13 uVAT w znowelizowanej treści].

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe będzie jednak czyhać również na nabywcę, który dokona płatności z naruszeniem mechanizmu podzielonej płatności [art. 108a ust. 7 uVAT w znowelizowanej treści]. Co ważne, sankcja w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego nie będzie mogła być wymierzona nabywcy, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczy całą kwotę podatku wynikającą z faktury, która została zapłacona z naruszeniem mechanizmu podzielonej płatności [art. 108a ust. 8 uVAT w znowelizowanej treści].

To jednak nie koniec sankcji. Od stycznia 2020 r. nabywcy nie będą mogli zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatków w tej części, w jakiej pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a uVAT, płatność zostanie dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności [art. 15d ust. 1 pkt 3 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 865 ze zm.) oraz art. 22p ust. 1 pkt 3 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.)].

Co zrobić, aby przygotować się do zmian?

Celem przygotowania się na nadchodzące zmiany podatnicy powinni w pierwszej kolejności zrewidować, czy oferują lub nabywają towary lub usługi objęte mechanizmem podzielonej płatności. Jeżeli sytuacja taka ma miejsce, konieczne stanie się:

1. opracowanie procedur w zakresie weryfikowania, czy dana transakcja podlega pod mechanizm podzielonej płatności;
2. dostosowania zasad dokonywania płatności lub wystawiania faktur do nowych regulacji;
3. przygotowania się techniczne na nowe regulacje (między innymi poprzez wprowadzenie możliwości opatrywania faktury adnotacją osplit-paymentoraz zweryfikowania zasad dokonywania rozliczeń przy wykorzystaniu split-payment we właściwym banku); oraz
4. przeszkolenia pracowników w obszarze nowych obowiązków.

Podatnicy, którzy nie posiadają rachunku rozliczeniowego w polskim banku prowadzonego w walucie polskiej, będą zobligowani dodatkowo do otwarcia rachunku bankowego celem dopasowania się do nowych regulacji.

1 Zwanej dalej: uVAT.

Masz pytania dotyczące rachunkowości lub prawa podatkowego?
Potrzebujesz pomocy prawnej?

Wypełnij formularz kontaktowy

i skontaktuj się z nami

Jaka usługa Cię interesuje?

Doradztwo podatkowePrawo w biznesieAudytObsługa księgowaObsługa kadr i płacenova365Obsługa prawna firmObsługa prawna spółekPrawo dla osób indywidualnych

Jak możemy się z tobą skontaktować?

Zostaw swój numer telefonu

Zostaw swój adres mailowy

Na czym mamy się skupić

Wyrażam zgodę na kontakt telefoniczny i mailowy w celu obsługi niniejszego zapytania ofertowego. Wyrażam zgodę na otrzymywanie informacji handlowych środkami komunikacji elektronicznej wysyłanymi przez glc.pl oraz wykorzystanie komunikacji email w celach marketingowych (Polityka Prywatności).