Podatek dochodowy od osób prawnych CIT w Polsce kojarzony jest głównie z 19% (od paru lat 9% w przypadku małych podatników) stawką podatku płaconego przy okazji osiągania dochodu przez jego podatników – głównie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, proste spółki akcyjne, spółki komandytowo-akcyjne, spółki komandytowe, niektóre spółki jawne i od niedawna fundacje rodzinne.
Dla części podatników CIT, zwłaszcza tej, którzy są członkami międzynarodowych grup kapitałowych ciągle problematycznym zagadnieniem pozostaje podatek u źródła, skrótowo określany jako WHT (od angielskiego określenia Withholding Tax). W największym skrócie jest to podatek dochodowy do ponoszenia ciężaru którego co do zasady są obowiązani podatnicy zagraniczni osiągający na terytorium RP dochody z określonych przez ustawodawcę tytułów. Innymi słowy podatnicy, który w Polsce podlegają pod ograniczony obowiązek podatkowy. Podatek ten pobierany i wpłacany jest do urzędów skarbowych przez krajowe podmioty – płatników. I to może powodować praktyczne problemy.
Wypłata jakich świadczeń powoduje wystąpienie obowiązków na gruncie WHT
Dochody podlegające pod WHT są wyszczególnione w przepisach art. 21 ust. 1 i 22 ust. 1 ustawy o CIT. Najczęstsze przypadki w przypadku podmiotów powiązanych to wypłata należności z tytułu odsetek, wynagrodzenia za korzystanie z praw autorskich i praw własności przemysłowej, wynagrodzenia za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how), wypłata wynagrodzenia za poszczególne kategorie usług niematerialnych (m.in. usługi doradcze, prawne, badania rynku, pracownicze) – 20% podatku oraz wypłata dywidendy – 19% podatku. Przy opodatkowaniu tych należności trzeba brać pod uwagę wiążące RP umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO) zawierające dodatkowe zwolnienia, poza polską ustawą o CIT oraz obniżone stawki podatku.
W przypadku podmiotów powiązanych najważniejsze z punktu widzenia zabezpieczenia ryzyka podatkowego związanego z WHT są wypłaty z tytułu należności odsetkowych i praw autorskich i pokrewnych etc. oraz dywidend (art. 21 ust. 1 pkt 1) i art. 22 ust. 1 ustawy o CIT). Dzieje się tak, ponieważ przy wypłacie tej konkretnej kategorii należności ustawodawca wprowadził dodatkowe wymogi dla płatników.
Płatniku podatku CIT – rozpoznaj swoje obowiązki
Mechanizm rozliczenia podatku WHT wygląda w ten sposób, że wypłacająca należności Spółka polska, w przypadku zwolnienia z podatku tej kategorii dochodów na podstawie polskiej ustawy o CIT lub umowy międzynarodowej o unikaniu podwójnego opodatkowania, względnie możliwości zastosowania niższej stawki podatku z UPO wypłaty w roku podatkowym należności w kwocie do 2.000.000 zł musi dochować „tylko” należytej staranności.
Jednakże po przekroczeniu ww. bariery kwotowej płatnik – czyli po prostu najczęściej polska Spółka dokonująca wypłaty należności do zagranicznego podmiotu powiązanego ma bezwzględny obowiązek pobrania podatku bez uwzględnienia zwolnień lub obniżonych stawek wynikających z ustawy o CIT oraz UPO od kwoty przekraczającej 2.000.000 zł.
Czy jest to sytuacja ostateczna? Nie. Wypłacający ma dwie drogi wyjścia z sytuacji. Jedną z nich jest pozyskanie tzw. opinii o stosowaniu preferencji. Jest to specjalna niejako decyzja administracyjna uprawniająca płatnika CIT do niepobierania podatku od świadczeń wypłacanych podmiotowi powiązanemu, które zostały wyszególnione w opinii o stosowaniu preferencji. Ta opcja niepobierania podatku jest sformalizowana, nie można jej stosować ad hoc. Wymaga uprzedniego złożenia wniosku o wydanie opinii, złożenia stosownych załączników opłacenia opłaty urzędowej w kwocie 2.000 zł – samo postepowanie w sprawie pozyskania opinii trwa 6 miesięcy. Opinia o stosowaniu preferencji może być stosowana w ograniczonym zakresie czasowym – 36 miesięcy.
Druga z opcji jest nieco bardziej odformalizowana, co za tym idzie teoretycznie łatwiejsza w zastosowaniu – płatnik może nie pobrać podatku pod warunkiem, że złożył przed naczelnikiem właściwego organu podatkowego oświadczenie (WH-OSC), że:
- posiada dokumenty wymagane przez przepisy prawa podatkowego dla zastosowania stawki podatku albo zwolnienia lub niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania;
- po przeprowadzeniu weryfikacji nie posiada wiedzy uzasadniającej przypuszczenie, że istnieją okoliczności wykluczające możliwość zastosowania stawki podatku albo zwolnienia lub niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Oświadczenie składa się elektronicznie nie później niż ostatniego dnia drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do przekroczenia limitu 2.000.000 zł wypłat należności podlegających pod WHT. I to na nim skupimy się dalej
Kosztowne problemy z oświadczeniem WH-OSC
Z tak jak wydawałoby się prozaiczną czynnością, jaką jest złożenie oświadczenia WH-OSC mogą pojawić się pewne problemy. Małym utrudnieniem w wywiązaniu się z uprawnienia do złożenia tego oświadczenia jest to, że musi ono zostać wykonane w ściśle określonej przepisami elektronicznej formie.
Czasami zdarzają się sytuacje, gdy np. kwalifikowany podpis elektroniczny kierownika jednostki, który musi zostać złożony na oświadczeniu WH-OSC jest niekompatybilny z formularzem WH-OSC zamieszczonym w strukturze e-deklaracji powodując brak możliwości jego złożenia przez bramkę. Jeżeli płatnik ma odpowiednio dużo czasu, to najprawdopodobniej będzie w stanie z pomocą swoich służb informatycznych opanować problemy techniczne i złożyć WH-OSC na czas.
Jednakże może zdarzyć się i tak, że płatnik wykonuje czynność złożenia oświadczenia ostatniego dnia terminu wieczorem. I natrafia na błąd, którego nie jest w stanie rozwiązać. Właśnie taka sytuacja miała miejsce w analizowanym przypadku, w rozwiązaniu którego brała udział nasza Kancelaria.
Płatnik uchybił terminowi na złożenie oświadczenia WH-OSC – koniec drogi, musi zapłacić?
Uchybienie terminowi na złożenie właściwemu organowi we właściwej formie elektronicznej oświadczenia WH-OSC powoduje jeden, aczkolwiek bardzo daleko idący skutek. Konieczność zapłaty podatku i uregulowania odsetek od dnia wymagalności WHT (termin zapłaty to 7 dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do konieczności pobrania WHT) do dnia zapłaty. Często zdarza się, że w wewnątrzgrupowych politykach rozliczeniowych w przypadku wypłat z polskiego podmiotu powiązanego na rzecz zagranicznej spółki-matki to właśnie krajowy podmiot jest w takiej sytuacji obowiązany do poniesienia ekonomicznego ciężaru takiego podatku.
Odpowiadając na pytanie – jeżeli chodzi o odsetki, to jest to koniec drogi. Jako należność o charakterze karnym, publicznoprawnym ze względu na oczywiste uchybienie są one nie do odzyskania.
Jednakże jeżeli chodzi o podatek WHT pobrany i wpłacony od samej nadwyżki ponad kwotę 2.000.000 zł wypłaconych w roku podatkowym należności na rzecz podmiotu powiązanego sprawa nie była stracona – płatnik mógł bowiem ubiegać się o zwrot nadpłaconego podatku w ramach postępowania nadpłatowego lub w ramach mechanizmu Pay&Refund. W analizowanej sprawie płatnik, przy pomocy naszej Kancelarii zdecydował się na drugą opcję.
Mechanizm Pay&Refund – nie taki diabeł straszny
Płatnicy, którzy nadpłacili WHT w obliczu stanięcia przed koniecznością jego odzyskania często mają ciarki na plecach. W internecie krążą liczne historie, w których płatnicy i podatnicy (jedni i drudzy mogą korzystać z Pay&Refund w WHT) mechanizm Pay&Refund jako drogę przez mękę. Nieustannie przedłużający się proces zwrotu mimo ustawowego 6 miesięcznego terminu do rozpoznania wniosku, 1001 wezwań z organu podatkowego do uzupełnienia wniosku, ciągłe niejasności, słowem jedna wielka niekończąca się historia.
W przypadku podmiotu, któremu Kancelaria GLC udzieliła wsparcia w odzyskaniu zapłaconego WHT w związku z wypłatą dywidendy do zagranicznej spółki matki w ramach procedury Pay&Refund procedura okazała się sprawna. Cała sprawa trwała dokładnie tyle, ile zgodnie z ustawą o CIT powinna, tj. została załatwiona w ciągu 6 miesięcy oraz skuteczna, ponieważ płatnik odzyskał całość wpłaconego WHT.
Kluczowym czynnikiem było przygotowanie przez zespół naszej Kancelarii wniosku Pay&Refund w sposób umożliwiający rozpoznanie go w ramach ustawowego terminu 6 miesięcy było dobre przygotowanie się już na etapie poprzedzającym jego złożenie. Odpowiednio dobrana strategia działania, zgromadzenie dokumentów – zarówno tych niezbędnych, tj. dokumentacji pozwalającej na ustalenie zasadności wniosku, w szczególności certyfikatu rezydencji spółki matki, dokumentacji dotyczącej przelewów bankowych, dokumentacji dotyczącej zobowiązania do wypłaty należności, oświadczenia spółki matki, że w odniesieniu do czynności, w związku z którą składany jest wniosek o zwrot podatku jest podmiotem, na którym ciąży obowiązek podatkowy, a także oświadczenie spółki matki, że jest rzeczywistym właścicielem wypłacanych należności, oświadczenie spółki matki, że prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w kraju siedziby podatnika dla celów podatkowych, z którą wiąże się uzyskany przychód, dokumentacji wskazującej na ustalenia umowne, z powodu których to płatnik wpłacił podatek z własnych środków i poniósł ciężar ekonomiczny tego podatku wraz z uzasadnieniem.
Ponadto bazując na naszym doświadczeniu przy wspieraniu płatników i podatników WHT przedłożyliśmy również dodatkowe dokumenty. Efektem naszego działania było sprawne rozwiązanie sprawy z tylko jednym technicznym wezwaniem z urzędu skarbowego do uzupełnienia wniosku. Na samym końcu, po 6 miesiącach podatek wpłacony przez płatnika został mu zwrócony, co daje nam wielką satysfakcję.
Jeżeli musiałeś dokonać poboru i wpłaty podatku WHT od należności wypłacanych do zagranicznego lub krajowego podmiotu powiązanego, poniosłeś ekonomiczny ciężar tego podatku i potrzebujesz wsparcia w jego odzyskaniu w ramach procedury Pay&Refund, chcesz zweryfikować swoje wątpliwości albo ryzyka podatkowe związane z takim działaniem – skontaktuj się z nami już dziś.
Masz pytania dotyczące rachunkowości lub prawa podatkowego?
Potrzebujesz pomocy prawnej?
Wypełnij formularz kontaktowy
i skontaktuj się z nami
